حکمت 240غضب و ویرانى(اخلاقى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : سنگ غضبى در بناى خانه، مایة ویران شدن آن است.
(این سخن از رسول خدا نقل شده است، و اینکه سخن پیامبر (ص) و على [علیه السلام] شبیه یکدیگرند جاى شگفتى نیست براى اینکه هر دو از یک جا سرچشمه گرفته و در دو ظرف ریخته شده است).
حکمت 239زشتى سْستى و سخن چینى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : هر کس تن به سستى دهد ، حقوق را پایمال کند ، و هر کس سخن چین را پیروى کند دوستى را به نابودى کشاند.
حکمت 238مشکلات تشکیل خانواده(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : زن و زندگى همه اش زحمت و دردسر است و زحمت بارتر اینکه چاره اى جز بودن با او نیست.
حکمت 237اقسام عبادت(عبادی، معنوى)
و درود خدا بر او ، فرمود : گروهى خدا را به امید بخشش پرستش کردند، که این پرستش بازرگانان است، و گروهى او را از روى ترس عبادت کردند که این عبادت بردگان است، و گروهى خدا را از روى سپاسگذارى پرستیندند و این پرستش آزادگان است.
حکمت 236زشتى دنیاى حرام(اخلاقى، اعتقادى)
و درود خدا بر او ، فرمود: به خدا سوگند ! این دنیاى شما که به انواع حرام آلوده است ، در دیدة من از استخوان خوکى که در دست بیمارى جذامى باشد، پست تر است!.
حکمت 235نشانة خردمندى(اخلاقى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (به امام گفتند، عاقل را به ما بشناسان ، پاسخ داد:) خردمند آن است که هر چیزى را در جاى خود مى نهد. (گفتند پس جاهل را تعریف کن فرمود) با معرفى خردمند، جاهل را نیز شناساندم . (یعنى جاهل کسى که هر چیزى را در جاى خود نمى گذارد ، بنابراین با ترک معرفى مجدد جاهل را شناساند)
حکمت 234 تفاوت اخلاقى مردان و زنان (اخلاقى، علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود : برخى از نیکوترین خلق و خوى زنان، زشت ترین اخلاقى مردان است، مانند تکبر ، ترس ، بخل : هرگاه زنى متکبر باشد، بیگانه را به حریم خود راه نمى دهد ، و اگر بخیل باشد اموال خود و شوهرش را حفظ مى کند، و چون ترسان باشد از هر چیزى که به آبروى او زیان رساند فاصله مى گیرد.
حکمت 233پرهیز از آغاز گرى در مبارزه(اخلاقى،اجتماعى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (به فرزندش امام مجتبى (ع) فرمود) کسى را به پیکار دعوت نکن ، اما اگر تو را دعوت به نبرد خواندند بپذیر، زیرا آغازگر پیکار تجاوزکار شکست خورده است.
حکمت 232ره آورد إنفاق(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود: آن کس که با دست کوتاه ببخشد، از دستى بلند پاداش گیرد.
مى گویم: (معنى سخن این است که آنچه انسان از اموال خود در راه خیر و نیکى انفاق مى کند، هر چند کم باشد، خداوند پاداش او را بسیار مى دهد، و منظور از "دو دست" در اینجا دو نعمت است که امام [علیه السلام] بین نعمت پروردگار ، و نعمت از ناحیه انسان، را با کوتاهى و بلندى فرق گذاشته است که نعمت و بخشش از ناحیه بنده را کوتاه ، و از ناحیه خداوند را بلند قرار داده است ، بدان جهت که نعمت خدا همیشگى و چند برابر نعمت مخلوق است، چرا که نعمت خداوند اصل و اساس تمام نعمت ها است، بنابراین تمام نعمت ها به نعمت هاى خدا باز مى گردد، و از آن سرچشمه مى گیرد).
حکمت 230راه به دست آوردن روزى(اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود : با آن کس که روزى به او روى آورده شراکت کنید که او توانگرى را سزاوار تر، و روى آمدن روزگار خویش را شایسته تر است.
حکمت 229ارزش قناعت و خوش خُلقى(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود : آدمى را قناعت براى دولتمندى ، و خوش خلقى براى فراوانى نعمت ها کافى است .( از امام سؤال شد تفسیر آیه ، فَلْنُحْیَینه حیاة طیّبة چیست؟ فرمود) آن زندگى با قناعت است .
حکمت 228ارزش ها و ضد ارزش ها(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : کسى که از دنیا اندوهناک مى باشد، از قضاء الهى خشمناک است، و آن کس که از مصیبت وارد شده شِکْوه کند از خدا شکایت کرده، و کسى که نزد توانگرى رفته و به خاطر سرمایه اش برابر او فروتنى کند ، دو سوم دین خود را از دست داده است، و آن کس که قرآن بخواند و وارد آتش جهنم شود حتماً از کسانى است که آیات الهى را بازیچه قرار داده است ، و آن کس که قلب او با دنیا پرستى پیوند خورد، همواره جانش گرفتار سه مشکل است، اندوهى رها نشدنى ، و آرزوئى نایافتنی.
حکمت 227ارکان ایمان(اعتقادى، معنوى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (در مورد ایمان پرسیدند).
جواب: ایمان، بر شناخت با قلب، اقرار با زبان عمل با اعظاء و جوارح استوار است.
حکمت 226طمع ورزى و خوارى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : طمعکار همواره زبون و خوار است.
حکمت 225حسادت و بیماری(اخلاقى، بهداشتى)
درود خدا بر او ، فرمود : شگفتا که حسودان از سلامتى خود غافل مانده اند!
حکمت 223حیاء و عیب پوشى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : آن کس که لباس حیاء بپوشد، کسى عیب او را نبیند.
حکمت 222بى توجهى به بدى بدکاران(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : خود را به بى خبرى نمایاندن از بهترین کارهاى بزرگواران است.
حکمت 221آینده دردناک ستمکاران (اخلاقى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : بدترین توشه براى قیامت ، ستم بر بندگان است.
حکمت 220عدالت در قضاوت(اخلاقى، قضایى)
و درود خدا بر او ، فرمود : داوریِ با گمان بر افراد مورد اطمینان ، دور از عدالت است.
امام صادق علیه السلام :
شایسته نیست مؤمن در مجلسى بنشیند که در آن گناه مى شود و او توانایى تغییر دادن آن را ندارد.
امام علی علیه السلام :
اجـر مـجاهد شهید در راه خدا بیشتر از کسى نیست که قدرت بر گناه دارد اما خویشتندارى مى کند. گویى که انسان پاکدامن، فرشته اى است از فرشتگان!
بد نیست فقط اراده کنین برای پاک کردن خودتون از رذایل اخلاقی ، نتیجه اش آرامش و خوشبختی در دنیا و پس از مرگ هست .
رسول خدا صلی الله علیه و آله :
از لغزشهاى خطاکاران، درگذرید که خداوند در عوض آن، شما را از پیشامدهاى ناگوار، حفظ خواهد کرد.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله :
در پیشگاه خداوند تعالى، نشستن مرد در کنار همسر خود، از اعتکاف در مسجد من، محبوبتر است.
موفق باشید ...
حکمت 219آرزوها آفت اندیشه (اخلاقى
و درود خدا بر او ، فرمود : قربانگاه اندیشه ها ، زیر برق آرزوهاست.
حکمت 220عدالت در قضاوت(اخلاقى، قضایى
و درود خدا بر او ، فرمود : داوریِ با گمان بر افراد مورد اطمینان ، دور از عدالت است.
حکمت 218حسادت ، آفت دوستى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : حسادت بر دوست، از آفات دوستى است.
حکمت 217دگرگونى روزگار و شناخت انسان ها (اخلاقى، علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود : در دگرگونى روزگار، گوهر شخصیت مردان شناخته مى شود.
حکمت 216قدرت و تجاوز کارى(اخلاقى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : کسى که به نوایى رسید تجاوز کار شد.
حکمت 215اختلاف، آفت اندیشه(اخلاقى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : اختلاف نابود کنندة اندیشه است.
حکمت 214نرمخویى و کامیابى(اخلاقى، علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود : کسى که درخت شخصیت او نرم و بى عیب باشد، شاخ و برگش فراوان است.
حکمت 213تحمل مشکلات و خشنودى (اخلاقى، تربیتى)
و درود خدا بر او، فرمود : چشم را از سختیِ خوار و خاشاک و رنج ها فروبند تا همواره خشنود باشی.
حکمت 212خود پسندى آفت عقل (اخلاقى)
و درود خدا بر او، فرمود : خود پسندى یکى از حسودان عقل است.
حکمت 211ارزش هاى اخلاقى (اخلاقى،اجتماعى،اقتصادى
و درود خدا بر او ، فرمود: بخشندگى ، نگاهدارندة آبروست ، و شکیبایى با مصیبت هاى شب و روز و آن کس که با رأى خود احساس بى نیازى کند به کام خطرها افتد ، شکیبایى با مصیبت هاى شب و روز پیکار کند ، و بى تابی، زمان را در نابودى انسان یارى دهد ، و برترین بى نیازى ترک آروزهاست، و چه بسا عقل که اسیر فرمانروایى هوس است؛ حفظ و به کار گیرى تجربه رمز پیروزى است، و دوستى نوعى خویشاوندى به دست آمده است ، و به آن کس که به ستوده آمده و توان تحمل ندارد اعتماد نکن.
حکمت 210الگوهاى پرهیزکارى(اخلاقى، تربیتى)
و درود خدا بر او ، فرمود : از خدا بترسید ، ترسیدن انسان وارسته اى که دامن به کمر زده و خود را آماده کرده ، و در بهره بردن از فرصت ها کوشیده ، و هراسان در اطاعت خدا تلاش کرده ، و در دنیاى زودگذر ، و پایان زندگى و عاقبت کار، به درستى اندیشیده است!.
حکمت 209خبر از ظهور حضرت مهدى (عج) (اعتقادى، سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : دنیا پس از سرکشی، به ما روى مى کند ، چونان شتر مادة بدخو که به بچه خود مهربان گردد.(سپس این آیه را خواند)
"و اراده کردیم که بر مستضعفین زمین، منّت گذارده آنان را امامان و وارثان حکومت ها گردانیم".
حکمت 208مراحل خودسازی (اخلاقى، تربیتى)
و درود خدا بر او ، فرمود : کسى که از خود حساب کشد ، سودى مى برد، و آن که از خود غفلت کند زیان مى بیند ، و کسى که از خدا بترسد ایمن باشد، و کسى که عبرت آموزد اگاهى یابد، و آن که آگاهى یابد مى فهمد ، و آن که بفهمد دانش آموخته است!.
حکمت 207ارزش همانند شدن با خوبان(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : اگر بردبار نیستی، خود را به بردبارى بنماى ، زیرا اندک است که خود را همانند مردمى کند و از جملة آنان به حساب نیاید.
حکمت 206ره آورد حلم و بردبارى(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : نخستین پاداش بردبار از بردبارى اش آن که مردم در برابر نادان ، پشتیبان او خواهند بود.
حکمت 205گنجایش نا محدود ظرف علم(علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود : هر ظرفى با ریختن چیزى در آن پر مى شود جز ظرف دانش که هر چه در آن جاى دهى ، وسعتش بیشتر مى شود.
حکمت 204بى توجهى به سپاسگذارى مردم(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : ناسپاسى مردم تو را از کار نیکو باز ندارد، زیرا هستند کسانى ، بى آن که از تو سودى برند تو را مى ستایند، چه بسا ستایش اندک آنان براى تو ، سودمندتر از ناسپاسى ناسپاسان باشد (و خداوند نیکوکاران را دوست دارد).
حکمت 203یاد مرگ و پرهیز کارى (اخلاقى)
و درود خدا بر او ، فرمود : اى مردم ! از خدایى بترسید که اگر سخنى گویید مى شنود ، و اگر پنهان دارید مى داند، و براى مرگى آماده باشید که اگر از آن فرار کنید شما را مى یابد، و اگر بر جاى خود بمانید شما را مى گیرد ، و اگر فراموشش کنید شما را از یاد نبرد.
حکمت 202واقع نگرى در مسائل سیاسى(سیاسى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (طلحه و زبیر خدمت امام آمدند و گفتند با تو بیعت کردیم که ما در حکومت شریک تو باشیم ، فرمود)
نه هرگز! بلکه شما در نیرو بخشیدن ، و یارى خواستن شرکت دارید، و دو یاورید به هنگام ناتوانى و درماندگى در سختى ها.
وضو گرفتن در موقع خواب اگرچه بهتر است انسان همیشه با وضو باشد همانطوری که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:«کسی که در حال وضو بمیرد پاداش شهید را دارد.»
در شب سعی کند با شکم پر نخوابد و لازمه این کار این است که کمتر بخورد و به محض خوردن نخوابد زیرا شکم پر مورد بغض و نفرت حق تعالی است. و انسان را از او دور و به شیطان نزدیک می کند.
چنانکه امام باقر علیه السلام فرمود:
هیچ چیزی مبغوض تر از شکم پر نزد خداوند سبحان نیست.
در وقت خواب ذکر خداوند بزرگ را بگوید.
سعی کند شب, مخصوصا مثل شبهای تابستان که کوتاه است زودتر بخوابد و یا در روز کمی استراحت نماید تا در شب بتواند راحت تر برای نماز برخیزد.
بهتر است رو به قبله بخوابد و به صورت روی زمین نخوابد چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی را که دیدی به صورت روی زمین خوابیده بیدارش کنید.
سعی کند گناه و معصیت نکند زیرا گناه کردن و با افراد گناهکار نشست و برخاست نمودن انسان را از امر خیر از جمله نماز شب محروم می سازد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
کسی که تمام شب را بخوابد و برای (نماز شب برنخیزد) علتش آن است که در روز گناه بزرگی مرتکب شده و خداوند بزرگ به خاطر آن گناه او را عقاب می کند و عقابش به این است که او را (بوسیله محروم کردن از فیض نماز شب) از درگاهش دور میکند. و همچنین از دوست شدن با انسانهای عابد که از دوستان حق تعالی می باشند محروم می سازد.
مردی حضور حضرت علی علیه السلام مشرف شد و گفت:
ای امیرالمومنین چرا من از فیض نماز شب محروم می شوم؟ آن حضرت علیه السام فرمود: تو مردی هستی که گناهانت تو را در بند و (زنجیر) کشیده اند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که گناه را مرتکب شود از نماز شب محروم می شود و بدرستیکه عمل بد و گناه اثرش سریع تر در گناه از چاقوی در گوشت می باشد.
بهتر است روی معانی و آثار و فوائد نماز مطالعه و تفکر کند و به قلبش بفهماند که اصل, نماز و امور معنوی است و امور دنیوی اگرچه از نعمتهای خداوند کریم است ولی او این نعم را به بشر مخصوصا مومنان داده تا با استفاده معمولی به سوی او تقرب جویند.
همه اینها بالاتر آن است که انسان واقعا عاشق نماز باشد و آن را از ته دل دوست بدارد بطوریکه قبل از اذان منتظر ارتباط با معشوق حقیقی باشد و به محض شنیدن اذان دیگر طاقت و حوصله هیچ کاری دا نداشته باشد. چنین شخصی وقتی می خوابد با مراعات نکات قبل قطعا هر ساعت و هر دقیقه ای از شب اراده کند فرشتگان الهی او را بیدار می کنند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هیچ بنده ای نیست که آیه آخر سوره مبارکه کهف را در وقت خواب (با دقت و تدبر) بخواند, مگر اینکه هر لحظه ای که اراده کرد فرشتگان الهی او را بیدار می کنند.
موفق باشید ...
گناه
مردی نزد امیرالمومنین علی علیه السلام آمد و عرض کرد: من از نماز شب محروم شدم. حضرت علی علیه السلام فرمود: « تو کسی هستی که گناهانت تو را به بند کشیده است.»
دروغ
امام صادق علیه السلام فرمودند: «انسان گاهی دروغ می گوید و سبب محرومیتش از نماز شب می شود. هنگامی که از نماز شب محروم شد از روزی (مواهب مادی و معنوی) نیز محروم می شود.»
پرخوری
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «هر کس پرخوری کند از نماز شب محروم می شود و هر کس تمام شب را بخوابد ، نورانیت و برافروختگی چهره را از دست می دهد و هر کس با فاسقان و بدان دوستی و رفاقت کند از بلاهای دنیا در امان نمی مانئ.
موفق باشید ...