حکمت پنجاه و پنجم شناخت اقسام بردباری . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : شکیبایی  دو گونه است : شکیبایی بر آنچه خوش نمی داری و شکیبایی در آنچه دوست می داری . 

موفق باشید . . . 

حکمت پنجاه و چهارم ارزش های اخلاقی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون نادانی نیست . هیچ ارثی چون ادب و هیچ پشتیبانی چون مشورت نیست .

موفق باشید . . . 

حکمت پنجاه و سوم شناخت جایگاه سخاوت و ایثارگری . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : سخاوت آن است که تو آغاز کنی زیرا آنچه با درخواست داده می شود یا از روی شرم و یا از بیم شنیدن سخن ناپسند است . 

موفق باشید . . . 

حکمت پنجاه و دوم روش برخورد با شکست خوردگان . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : سزاورترین مردم به عفو کردن تواناترینشان به هنگام کیفر دادن است . 

موفق باشید . . . 

حکمت پنجاه و یکم قدرت و عیب پوشی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : عیب تو تا آنگاه که روزگار با تو هماهنگ باشد پنهان است .

موفق باشید . . . 

حکمت پنجاهم راه جذب دل ها . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : دل های مردم گریزان است به کسی روی آورند که خوشرویی کند . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و نهم شناخت بزرگوار و پست فطرت . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : از یورش بزرگوار به هنگام گرسنگی و از تهاجم انسان پست به هنگام سیری بپرهیز .

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و هشتم رازداری و پیروزی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : پیروزی در دور اندیشی و دور اندیشی در به کارگیری صحیح اندیشه و اندیشه صحیح به راز داری است . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و هفتم شناخت ارزش ها . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : ارزش مرد به اندازه ی همت اوست و راستگویی او به میزان جوانمردی اش و شجاعت او به قدر ننگی است که احساس می کند و پاکدامنی او به اندازه غیرت اوست . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و ششم ارزش پشیمانی و زشتی غرور زدگی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : گناهی که تو را پشیمان کند بهتر از کار نیکی است که تو را به خود پسندی وا دارد . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و پنجم راه شناخت مومن و منافق . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : اگر با شمشیرم بر بینی مومن بزنم که دشمن من شود با من دشمنی نخواهد کرد و اگر تمام دنیا را به منافق ببخشم تا مرا دوست بدارد دوست من نخواهد شد و این بدان جهت است که قضای الهی جاری شد و بر زبان پیامبر امی (ص) گذشت که فرمود : ای علی !مومن تو را دشمن نگیرد و منافق تو را دوست نخواهد داشت . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و چهارم ارزش آخرت گرایی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود : خوشا به حال کسی که به یاد معاد باشد، برای حسابرسی قیامت کار کند ،با قناعت زندگی کند، و از خدا راضی باشد . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و سوم الگوهای انسانی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) در یاد یکی از یاران ، خباب بن ارت فرمود : خدا خباب بن ارت را رحمت کند با رغبت مسلمان شد و از روی فرمانبرداری هجرت کرد و با قناعت زندگی گذراند و از خدا راضی بود و مجاهد زندگی کرد . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و دوم بیماری و پاک شدن گناهان . . .

و به یکی از یارانش که بیمار بود امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود : خدا آنچه را که از آن شکایت داری (بیماری) موجب کاستن گناهانات قرار داد و در بیماری پاداشی نیست اما گناهان را از بین می برد و آنها را چونان برگ پاییزی می ریزد و همانا پاداش در گفتار به زبان، و کردار با دست ها و قدم هاست و خدای سبحان به خاطر نیت راست و درون پاک هر کس از بندگانش را که بخواهد وارد بهشت خواهد کرد . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهل و یک راه شناخت عاقل و احمق . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود : قلب احمق در دهان او و زبان عاقل در قلب او قرار دارد . 

موفق باشید . . . 

حکمت چهلم راه شناخت عاقل و احمق . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : زبان  عاقل در پشت قلب اوست و قلب احمق در پشت زبانش قرار دارد .

موفق باشید . . . 

حکمت سی و نه جایگاه واجبات و مستحبات . . .

امیرالموننین (علیه السلام) فرموده اند : عمل مستحب انسان را به خدا نزدیک نمی گرداند اگر به واجب زیان رساند . 

موفق باشید . . .

حکمت سی و هشتم ارزش ها و آداب معاشرت با مردم . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) به فرزندش فرمود : پسرم ! چهار چیز از من یاد بگیر (در خوبی ها) ، و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها) ، که تا به آنها عمل می کنی زیان نبینی :

خوبی ها : همانا ارزشمندترین بی نیازی عقل است و بزرگترین فقر بی خردی است و ترسناک ترین تنهایی خود پسندی است و گرامی ترین ارزش خانوادگی اخلاق نیکوست . 

هشدارها : پسرم! از دوستی با احمق بپرهیز چرا که می خواهد به تو نفعی رساند اما دچار زیانت می کند . 

از دوستی با بخیل بپرهیز زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز داری از تو دریغ می دارد . 

و از دوستی با بدکار بپرهیز که با اندک بهایی تو را می فروشد . 

و از دوستی با دروغگو بپرهیز که او به سراب ماند دور را به تو نزدیک و نزدیک را دور می نمایاند . 

موفق باشید . . . 

حکمت سی و هفتم ضرورت ترک آداب جاهلی . . .

در سر راه صفین دهقانان شهر انبار تا امام را دیدند پیاده شده و پیشاپیش آن حضرت می دویدند ، فرمود چرا چنین می کنید ؟ گفتند : عادتی است که پادشاهان خود را احترام می کردیم ، امیرالمومنین(علیه السلام) فرمود : به خدا سوگند! که امیران شما از این کار سودی نبردند ، و شما در دنیا با آن خود را به زحمت می افکنید و در آخرت دچار رنج و زحمت می گردید و چه زیانبار است رنجی که عذاب در پی آن باشد و چه سودمند است آسایشی که با آن امان از آتش جهنم باشد . 

1-شهر انبار یکی از شهر های شام ، در شصت کیلومتری بغداد قرار داشت که در سال دوازدهم هجری به دست مسلمانان افتاد . 

موفق باشید . . . 

حکمت سی و ششم آرزوهای طولانی و بزهکاری . . .

امیرالمومنین(علیه السلام) فرموده اند : کسی که آرزوهایش طولانی است ، کردارش نیز ناپسند است . 

موفق باشید . . . 

حکمت سی و پنجم ضرورت موقعیت شناسی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : کسی که در انجام کاری که مردم خوش ندارند شتاب کند درباره او چیزی خواهند گفت که از آن اطلاعی ندارند .

موفق باشید . . .

حکمت سی و چهارم راه بی نیازی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند: بهترین بی نیازی ترک آرزوهاست . 

موفق باشید . . . 

حکمت سی و سوم اعتدال در بخشش و حسابرسی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : بخشنده باش اما زیاده روی نکن ، در زندگی حسابگر باش اما سختگیر مباش

موفق باشید . . . 

حکمت سی و دوم ارزش و والایی انجام دهنده کارهای خیر . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : نیکوکار، از کار نیک بهتر و بدکار از کار بد بدتر است . 

موفق باشید . . . 

حکمت سی و یکم شناخت اقسام کفر و تردید . . .

و کفر بر چهار ستون پایدار است : کنجکاوی دروغین ، ستیزه جویی و جدل ، انحراف از حق ، و دشمنی کردن . 

پس آن کس که دنبال توهم و کنجکاوی دروغین رفت به حق نرسید ، و آن کس که به ستیزه جویی و نزاع پرداخت از دیدن حق نابینا شد ، و آن کس از راه حق منحرف گردید ، نیکویی را زشت و زشتی را نیکویی پنداشت و سرمست گمراهی ها گشت ، و آن کس که دشمنی ورزید پیمودن راه حق بر او دشوار و کارش سخت ، و نجات او از مشکلات دشوار است . 

و شک چهار بخش دارد : جدال در گفتار ، ترسیدن ، دودل بودن ، و تسلیم حوادث روزگار شدن . پس آن کس که جدال و نزاع را عادت خود قرار داد از تاریکی شبهات بیرون نخواهد آمد و آن کس که از هر چیزی ترسید همواره در حال عقب نشینی است ، و آن کس که در تردید و دودلی باشد زیر پای شیطان کوبیده خواهد شد و آن کس که تسلیم حوادث گردد و به تباهی دنیا و آخرت گردن نهد ، هر دو جهان را از کف خواهد داد . 

موفق باشید . . . 

ادامه حکمت سی و یکم شناخت پایه های ایمان . . .

و عدل نیز بر چهار پایه برقرار است : فکری ژرف اندیش ، دانشی عمیق و به حقیقت رسیده ، نیکو داوری کردن  و استوار بودن در شکیبایی ، پس کسی که درست اندیشید به ژرفای دانش رسید و آن کس که به حقیقت دانش رسید ، از چشمه ی زلال شریعت نوشید ، و کسی که شکیبا شد در کارش زیاده روی نکرده با نیکنامی در میان مردم زندگی خواهد کرد . و جهاد نیز بر چهار پایه استوار است : امر به معروف ، نهی از منکر ، راستگویی در هر حال ، و دشمنی با فاسقان . پس هرکس به معروف امر کرد ، پشتوانه نیرومند مومنان است ، و آن کس که از زشتی ها نهی کرد ، بینی منافقان را به خاک مالید ، و آن کس که در میدان نبرد صادقانه پایداری کند حقی را که بر گردن او بوده ادا کرده است ، و کسی که با فاسقان دشمنی کند و برای خدا خشم گیرد ، خدا هم به خاطر او به خشم می آید ، و روز قیامت او را خشنود سازد . 

موفق باشید . . .

حکمت سی و یکم شناخت پایه های ایمان . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : ایمان بر چهار پایه استوار است : صبر ، یقین ، عدل و جهاد . صبر نیز بر چهار پایه قرار دارد : شوق ، زهد ، زهد و انتظار آن کس که اشتیاق بهشت دارد ، شهوت هایش کاستی گیرد ، و آن کس که از آتش جهنم می ترسد ، از حرام دوری می گزیند ،و آن کس که در دنیا زهد می ورزد ، مصیبت ها را ساده پندارد ، و آن کس که مرگ را انتظار می کشد در نیکی ها شتاب می کند . یقین نیز بر چهار پایه استوار است: بینش زیرکانه ، دریافت حکیمانه واقعیت ها ، پند گرفتن از حوادث روزگار ، و پیمودن راه درست پیشینیان . 

پس آن کس که هوشمندانه به واقعیت ها نگریست ، حکمت را آشکار بیند ، و آن که حکمت را آشکار دید ، عبرت آموزی را شناسد و آن که عبرت آموزی شناخت گویا چنان است که با گذشتگان می زیسته است . 

موفق باشید . . .  

حکمت سی ام پرهیز از غفلت زدگی . . .

امیرالمومنین ( علیه السلام) فرموده اند : هشدار!هشدار! به خدا سوگند !  چنان پرده پوشی  کرده که پنداری تو را بخشیده است ! . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و نهم ضرورت یاد مرگ . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : هنگامی که تو زندگی را پشت سر می گذاری و مرگ به تو روی می آورد ، پس دیدار با مرگ چه زود خواهد بود . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و هشتم برترین پارسایی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : برترین زهد ، پنهان داشتن زهد است  !

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و هفتم روش درمان درد ها . . .

 امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : با درد خود بساز ، چندان که با تو سازگار است .

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و شش رفتار شناسی (نقش روحیات در تن آدمی) . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : کسی چیزی را در دل پنهان نکرد جز آنکه در لغزش های زبان و رنگ رخسارش ، آشکار خواهد گشت . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و پنجم ترس از خدا در فزونی نعمت ها . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : ای فرزند آدم ! زمانی که خدا را می بینی که انواع نعمت ها را به تو می رساند تو در حالی که معصیت کاری ، بترس . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و چهارم روش یاری کردن مردم . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : از کفاره گناهان بزرگ ، به فریاد مردم رسیدن ، و آرام کردن مصیبت دیدگان است . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و سوم ضرورت عمل گرایی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : کسی که کردارش او را به جایی نرساند ،  افتخارات خاندانش او را به جایی نخواهد رساند . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و دوم روش گرفتن حق . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : ما را حقی است اگر به ما داده شود ، وگرنه بر پشت شتران سوار شویم و برای گرفتن آن برانیم هر چند راه رفتن ما در شب به طول انجامد . (این از سخنان لطیف و فصیح امام است ، یعنی اگر حق ما را ندادند ، خوار خواهیم شد و باید بر ترک شتر سوار چون بنده بنشینیم ) . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیست و یکم ارزش ها و ضد ارزش ها . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : ترس با ناامیدی ، و شرم با محرومیت همراه است ، و فرصت ها چون ابرها می گذرند ، پس فرصت های نیک را غنیمت شمارید . 

موفق باشید . . . 

حکمت بیستم روش برخورد با جوانمردان . . .

امیرالمومنین (علیه السلام)فرموده اند : از لغزش جوانمردان در گذرید ، زیرا جوانمردی نمی لغزد جز آن که دست لطف خداوند ، او را بلند مرتبه می سازد . 

موفق باشید . . . 

حکمت نوزدهم ره آورد شوم هوا پرستی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : آن کس که در پی آرزوی خویش تازد ، مرگ او را از پای در آورد . 

موفق باشید . . . 

حکمت هجدهم ره آورد شوم فرار از جنگ . . .

امیرالمومنین (علیه السلام ) فرموده اند : (درباره آنان که از جنگ کناره گرفتند ) حق را خوار کرده و باطل را یاری کردند. 

موفق باشید . . . 

حکمت هفدهم ضرورت رنگ کردن مو ها . . .

از امیرالمومنین (علیه السلام) پرسیدند که رسول خدا(ص) فرمودند : موها را رنگ کنید و خود را شبیه یهود نسازید ، یعنی چه ؟ فرمودند : پیامبر (ص) این سخن را در روزگاری فرمود که پیروان اسلام اندک بودند ، اما امروز که  اسلام گسترش یافته ، و نظام اسلامی استوار شده ، هر کس آنچه را دوست دارد، انجام دهد . 

موفق باشید . . . 

حکمت شانزدهم شناخت جایگاه جبر و اختیار . . .

امیرالمومنین(علیه السلام) فرموده اند : کارها چنان در سیطره تقدیر است که چاره اندیشی  به مرگ می انجامد . 

موفق باشید . . .

حکمت پانزدهم روش برخورد با فریب خورده گان . . .

امیرالمومنین(علیه السلام) فرموده اند : هر فریب خورده ای نمی شود سرزنش کرد .

موفق باشید . . . 

حکمت چهاردهم روش برخورد با خویشاوندان . . .

امیرالمومنین (علیه السلام ) فرموده اند : کسی را که نزدیکانش او را واگذارند ، بیگانه او را پذیرا گردد.

موفق باشید . . . 

حکمت سیزدهم روش استفاده از نعمت ها . . .

امیرالمومنین (علیه السلام ) فرموده اند : چون نشانه های نعمت پروردگار آشکار شد ، با نا سپاسی نعمت ها از خود دور نسازید . 

موفق باشید . . . 

حکمت دوازدهم آیین دوست یابی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام ) فرموده اند : ناتوان ترین مردم کسی است که در دوست یابی ناتوان است ، و از او ناتوان تر آن که دوستان خود را از دست بدهد. 

موفق باشید . . . 

حکمت یازدهم روش برخورد با دشمن . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند: اگر بر دشمنت دست یافتی ، بخشیدن او را شکرانه پیروزی قرار ده . 

موفق باشید . . . 

حکمت دهم روش زندگی با مردم . . .

امیرالمومنین (علیه السلام ) فرموده اند : با مردم آنگونه معاشرت کنید که اگر مردید بر شما اشک ریزند و اگر زنده ماندید با اشتیاق به سوی شما آیند . 

موفق باشید . . . 

حکمت نهم شناخت ره آورد اقبال و ادبار دنیا . . .

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده اند : چون دنیا به کسی روی آورد ، نیکی های دیگران را به او عاریت دهد ، و چون از او روی برگرداند خوبی های او را نیز برباید . 

موفق باشید . . . 

حکمت هشتم شگفتی های تن آدمی . . .

امیرالمومنین (علیه السلام)) فرموده اند : از ویژگی های انسان در شگفتی مانید که با پاره ای ((پی)) می نگرد و با ((گوشت)) سخن می گوید و با ((استخوان)) می شنود و از ((شکافی)) نفس می کشد . 

موفق باشید . . .