ابوالحسن محمدبن طاهر معروف به سیدرضی را بشناسیم ...

ابوالحسن محمدبن طاهر معروف به سیدرضی گردآورنده کتاب گرانسنگ نهج البلاغه از شخصیت های تاثیرگذار جهان اسلام است.

او که در سال ۳۵۹ هجری قمری در بغداد به دنیا آمد، طی ۴۷ سال عمر با برکت خود علاوه بر تصدی منصب هایی چون نقابت و سرپرستی علویان، امارت حجاج، ریاست دیوان مظالم (و به تعبیر امروز دادگستری) و جانشینی بهاءالدوله در بغداد، آثار ارزشمندی نیز از خود بر جای گذاشت. تعلیق خلاف الفقها، حقایق التأویل فی متشابه التنزیل، خصائص الائمه(ع)، مجازات الآثار النبویه، معانی القرآن و دیوان شعر از جمله این آثار است.

 سیدرضی که آل بویه او را به «الشریف الاجل» ملقب کرده بود، در شعر و ادب برجستگی تام داشت و از ادیبان بنام عصر به شمار می رفت تا آن جا که صاحب بن عباد وزیر دانشمند چون آوازه وی را شنید، طی نامه ای دیوان شعرش را از وی طلب کرد.

 همین ذوق سرشار ادبی و گستردگی دانش سیدرضی بود که او را به گردآوری اثری جاویدان چون نهج البلاغه رهنمون کرد و توانست با گردآوری بخشی از خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امیرمومنان حضرت علی(ع)، نام خود را جاویدان کند.

 او که از جانب پدر با پنج واسطه نسبش به حضرت امام کاظم (ع) و از جانب مادر که نواده ناصر کبیر فاتح مازندران و گیلان بود، با شش واسطه به حضرت امام علی بن الحسین(ع) می رسید، در عصر حاکمیت آل بویه بر بغداد از فرصت پیش آمده در راستای احیای آثار ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت امام علی(ع) بهره گرفت و گام های بزرگی در عمر نسبتاً کوتاه خود برداشت.

 این تلاش ها و کوشش های ماندگار مرهون زمان شناسی و مغتنم شمردن فرصتی بود که در دوران حاکمیت آل بویه به وجود آمده بود از این روی افزون بر تالیف آثار گران بها، ۸۰ سال پیش از تاسیس مدارس شبانه روزی نظامیه، نخستین بار مدرسه ای شبانه روزی با تمام امکانات به نام «دارالعلم» در بغداد تاسیس کرد و به این گونه پیشگامی، دوراندیشی و فرهیختگی خود را به تمامی نشان داد.

 سیدرضی این فعالیت ها را در زمانی انجام داد که به نوشته استاد علی دوانی، بغداد در این ایام مرکز تلاقی تمدن اسلامی و مجمع دانشمندان بود و شخصیت هایی چون شیخ مفید، استادش و سیدمرتضی برادر بزرگوارش، در آسمان مجامع علمی بغداد می درخشیدند. 

در این میان مهم ترین کاری که نام سیدرضی را ماندگار کرد، گردآوری نهج البلاغه بود. او که مردی ادیب بود، سخت شیفته سخنان حضرت امام علی(ع) می شود و رسالت مکتبی خود را از زاویه ادب دنبال می کند و مجموعه ای از خطبه ها و بیانات حضرت امام علی(ع) را گرد می آورد.

 قول سیدرضی می نویسد: «از عجایب علی(ع) که منحصر به خود اوست و احدی با او در این جهت شریک نیست این است که وقتی انسان در آن گونه سخنانش که در زهد و موعظه و تنبه است تامل می کند و موقتاً از یاد می برد که گوینده این سخن، خود، شخصیت اجتماعی عظیمی داشته و فرمانش همه جا نافذ و مالک الرقاب عصر خویش بوده است، شک نمی کند که این سخن از آن کسی است که جز زهد و کناره گیری چیزی را نمی شناسد و کاری جز عبادت ندارد...

موفق باشید ...